زیباشناسی و معماری نوشته ادوارد وینترز | معرفی کتاب
معرفی کتاب زیبایی شناسی و معماری
نوشته ی ادوارد وینتز
کتاب «زیباشناسی و معماری» نوشتهی ادوارد وینترز به سال ۲۰۰۷ در بخشهای سهگانهی خود نگاه جامعی به معماری در مقام هنر و جنبههای مختلف نظری آن میاندازد و سیر تحولات تاریخی را از نظر میگذراند. این کتاب از تعریف معماری آغاز میکند و ضرورت زیباشناسی معماری یعنی جنبهی نظری را در کنار جنبهی عملی توجیه و توضیح میکند. سپس به مکاتب عمدهی این هنر میپردازد و مدعاها و کاستیهای هر یک را به قضاوت مینشیند تا اینکه در بخش سوم تبیین ایجابی و مثبت خود را پیش نهد.
در بخش اول که چهار فصل دارد به نظریههای کلانی میپردازد که خواستهاند ماهیت معماری در مقام هنر را تعریف کنند و مدعی بودهاند که یگانه قالب حقیقی برای معماری هستند. این نظریههای کلان یکی کلاسیسیسم است و دیگری مدرنیسم. اما مدرنیسم بیشتر در قالب کارکردگرایی تجلی مییابد که آن نیز دو شاخهی اصلی دارد، کارکردگرایی زیباشناختی که به جنبهی کارکرد و جنبهی هنری توأمان بها میدهد و کارکردگرایی عبوس یا خشک که فقط در بند کارکرد است و به زیبایی اهمیتی نمیدهد.
در بخش دوم که پنج فصل دارد به نظریههایی میپردازد که ادعای مکتببودن ندارند و نمیخواهند شیوهی ساخت ارائه دهند (مثل کلاسیسیسم و مدرنیسم) اما خواستهاند درک و دریافت مخاطب از معماری در مقام هنر را روشن کنند و به فهم عمیقتری از این هنر دست یابند. این نظریهها عبارتند از ساختگرایی، پساساختگرایی و معناشناسی که محور همهی آنها نگاه زبانشناختی به هنر است و در پی معنا میکوشند. نظریهی موقعیتگرایی نیز مطرح شد که ساختمان را نه بهعنوان یک قطعهی زبانی بلکه دستساختهای مینگرد که تعهد و پایبندی نسبت به نوع خاصی از زندگی را در خود تعبیه میکند یعنی زمینهای فراهم میکند که از فهم ساختمان برحسب کاربرد عبور کنیم و آن را تجلیِ سبک و صورت زندگی بدانیم.
در بخش سوم که پنج ابتدا با توسل به فلسفهی ذهن و نظریات ویتگنشتاین تبیینی از ادراک بهعنوان دریافت حسی بهعلاوهی نگرش گزارهای ارائه میشود و سپس این دیدگاه را مطرح میکند که ما به در مواجهه با آثار هنری تجسمی از جمله معماری، بیش از آنکه در پی معنا باشیم، تجربهای تخیلمحور داریم و معماری نیز بیش از آنکه یک هنر بازنمود باشد یک هنر بیانگر و نمادپردازانه است که ارزشهای اخلاقی و سبک زندگی و هنجارها را در خود متجلی میکند و بدین ترتیب، بهگفتهی ویتگنشتاین، صورت زندگی است.